Andy Warhol

Ikoniczne Ikony Papieża Pop-Artu

W projekcie badającym obecności elementów sacrum i profanum w twórczości Andy Warhola wyróżnić można trzy wątki. Obejmowały one: (1) multimedialną prezentację twórczości artysty w omawianym aspekcie przeprowadzona razem ze studentami Filologii Angielskiej w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu, (2) serię artykułów poświęconych zagadnieniu oraz (3) zaangażowanie Marka w wystawę zatytułowaną „Andy Warhol Kontexty/Contexts” zorganizowaną przez krakowskie Międzynarodowe Centrum Kultury w 2012 roku, w czasie której zajmował się on oprowadzaniem anglojęzycznych gości po wystawie, jak również wspólnie ze swoimi studentami i uczniami organizował warsztaty dla uczniów krakowskich szkól.

Urodzony w rodzinie karpackich Łemków, którzy wyemigrowali do USA ze znajdującej się na terenie dzisiejszej Słowacji wsi Mikowà, Warhol spędził swoją młodość w Pittsburghu, gdzie, zgodnie z tradycją wiary, w której został wychowany, gorliwie uczęszczał na  msze w greckokatolickim kościele św. Jana Chryzostoma. Oboje rodzice Warhola byli ludźmi bardzo religijnymi. W dzieciństwie udziałem Warhola były dwa traumatyczne doświadczenia, które ukształtowały jego stosunek do religii. Pierwszym z nich była Pląsawica Sydenhama, choroba, na którą cierpiał w dzieciństwie, drugim śmierć ojca.

Ukończywszy lokalny Carnegie Institute of Technology na Wydziale Projektów Graficznych, młody projektant przeniósł się do Nowego Yorku, gdzie zdobył sławę jako artysta specjalizujący się w sztuce komercyjnej. Obsesja śmierci, na którą zaczął cierpieć, była dodatkowo spotęgowana przez nieudany zamach na jego życie. Warhol stał się słynnym projektantem dzięki tworzeniu sitodruków, na których przedstawiał słynne postacie jak również przedmioty powszechnego użytku, traktując swoje artystyczne realizacje jak współczesne ikony. Jednocześnie, artysta rozwijał swoje zainteresowanie tematyką mniej lub bardziej związana z zagadnieniami religijnymi, czego kulminacją stało się jego ostatnie dzieło – trawestacja Ostatniej Wieczerzy Leonarda da Vinci.

Twórczość Warhola cechuje opozycyjna binarność zestawianych ze sobą elementów i pojęć, co pokazuję całą subtelną złożoność jego podejścia do sztuki Pop-Artu. Artysta w swojej twórczości chętnie korzystał z elementów kultury i sztuki wysokiej oraz popularnej, zacierają często granice między nimi, przeciwstawiał też sobie twórczy indywidualizm z produkcją masową. Podobnie odnosił się do innych opozycji, takich jak anonimowość i sława czy też prywatność i całkowity jej brak. Zafascynowany procesem zderzenia kultury oraz sztuki Wschodu i Zachodu, gdzie elementy sacrum i profanum stale się przenikają, Warhol, w pewien sposób, w swoich twórczych działaniach odwoływał się  do twórczości literackiej jak również poglądów Rudyarda Kiplinga.